در گفت وگو با نیو باكس مطرح شد

ضایعات ۳۰ درصدی سالانه محصولات کشاورزی به علت آلودگی

به گزارش نیو باکس، به اعتقاد عضو هیات علمی مؤسسه علوم و صنایع غذایی هر ساله حدود ۳۰ درصد از محصولات زراعی و باغی کشور در نتیجه عدم رعایت شرایط صحیح نگهداری و انبارداری در اثر فساد میکروبی و آلودگی کپکی به صورت ضایعات از دست می روند، ضمن آنکه حد مجاز باقیمانده سموم و آلاینده ها و بارمیکروبی در استانداردهای ملی موادغذایی گاه بالاتر از استانداردهای بین المللی در نظر گرفته می شود که این امر صادرات محصولاتی چون پسته و زعفران را به کشورهای پیشرفته با مشکل مواجه کرده است.

به گزارش نیو باکس به نقل از ایسنا، تأمین غذای سالم و ایمن از گذشته های دور بعنوان یک مسئله اساسی برای حفظ سلامت انسان مطرح بوده است، ولی علیرغم تلاش دولت ها برای بهبود ایمنی محصولات غذایی، بروز بیماری های ناشی از مصرف غذای غیر ایمن همچنان بعنوان یک مسأله مهم، سلامت کشورهای پیشرفته و در حال توسعه را به خطر می اندازد.
بر مبنای آمارها، مرگ و میر سالانه ۱.۸ میلیون نفر در نتیجه بیماری های گوارشی با مصرف آب یا غذای آلوده، گویای اهمیت توجه به این مورد است. از طرفی از آنجائیکه بیشتر از ۲۰۰ بیماری شناخته شده از راه غذا انتقال پیدا می کنند، آماده سازی غذا به شکل مطلوب می تواند از خیلی از بیماری های ناشی از غذا جلوگیری نماید.
دکتر دینا شهرام پور، عضو هیأت علمی مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی در گفتگو با ایسنا، ایمنی غذایی را به کلیه ساز و کارها و اقدامات نظارتی به منظور تولید غذای عاری از هرگونه آلودگی بیولوژیکی، شیمیایی، فیزیکی و رادیولوژیکی در زنجیره تولید غذا از مزرعه تا سفره دانست.
وی ادامه داد: در ماده غذایی ایمن عوامل مخاطره آمیز برای سلامت مانند میکروارگانیسم های بیماری زا، سموم و آلاینده های شیمیایی و غیره حضور ندارند، ازاین رو مصرف کننده می تواند با اطمینان خاطر و بدون ترس از ایجاد بیماری، ماده غذایی را مصرف کند.
شهرام پور تصریح کرد: این در شرایطی است که متاسفانه در بعضی موارد در میان عموم افراد، "امنیت غذایی" به جای "ایمنی غذایی" به کار می رود، حال آن که این دو مفهوم، معانی جداگانه ای دارند. امنیت غذایی به فراهمی، دسترسی پایدار و همیشگی آحاد مردم به منابع غذایی اشاره دارد، در حالیکه ایمنی غذایی به دسترسی به غذای فاقد آلودگی توجه داشته و از آن جایی که با سلامت افراد جامعه در ارتباط می باشد، اهمیت ویژه ای دارد.
عضو هیأت علمی مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی افزود: ازاین رو سیاست های کلی سلامت به کاهش مخاطرات و آلودگی های تهدیدکننده سلامت و اصلاح الگوی سبک زندگی مردم در عرصه تغذیه نگاه ویژه ای دارد؛ هرچند دستیابی به اهداف سیاست های مطرح شده مستلزم اجرای صحیح آن است که همکاری دستگاه ها و سازمان های مرتبط را می طلبد.
وی به نحوه رسیدگی به اجرای استانداردها در صنایع غذایی اشاره نمود و خاطرنشان کرد: در هر کشوری نهادهای نظارتی متفاوتی در حوزه غذا وجود دارند که بر اجرای صحیح استانداردهای ایمنی وضع شده در آن کشور نظارت می کنند. در کشور ما سازمان ملی استاندارد و سازمان غذا و دارو این مسئولیت را برعهده دارند و مقرارت ایمنی غذا برپایه دو مفهوم تحلیل خطر و کنترل نقاط بحرانی (HACCP) و اصول ساخت خوب (GMP) نوشته شده اند، ولی متاسفانه با وجود نظارت های دوره ای توسط سازمان های ذکر شده از مراکز تولید موادغذایی باز هم شاهد وجود سهل انگاری هایی هستیم که شاید دلیل آنها بکارگیری افراد غیر مجرب و آموزش ندیده در قسمت مدیریت تولید و کنترل کیفیت موادغذایی باشد.
وی تصریح کرد: علاوه بر آن نظارت در قسمت عرضه و ورود به بازار محصولات غذایی هم به نظر می آید مغفول مانده و متاسفانه گاهی ایمنی مواد غذایی در اثر عدم رعایت زنجیره سرد و یا شرایط نگهداری خاص به خطر می افتد که گاها در ظاهر موادغذایی تغییر خاصی را نشان نمی دهد.
این محقق حوزه صنایع غذایی خاطرنشان کرد: حد مجاز باقیمانده سموم، آلاینده ها و بارمیکروبی در استانداردهای ملی موادغذایی گاه بالاتر از استانداردهای بین المللی در نظر گرفته شده است که این مورد صادرات محصولات بومی ایران مانند پسته، زعفران و غیره به کشورهای توسعه یافته مانند کشورهای اروپایی را که قوانین سختگیرانه تری دارند، با مشکل مواجه کرده و صادرات اغلب موادغذایی ما تنها به کشورهای همسایه و حاشیه خلیج فارس محدود شده است.
شهرام پور افزود: همچنین، در مورد بیماری های منتقل شده از موادغذایی آمارهای دقیقی در دسترس نیست؛ ثبت دقیق این بیماری ها توسط مراکز بهداشت و درمان صورت می گیرد؛ شفاف سازی و عرضه آمارهای دقیق سالانه توسط دستگاههای نظارتی مربوط می تواند از اپیدمی و گسترش این گونه بیماری ها در کشور جلوگیری نماید و زمینه سلامت عمومی را فراهم آورد.
اثرات آلودگی موادغذایی بر اقتصاد کشور
عضو هیات علمی مؤسسه صنایع غذایی افزود: متاسفانه هر ساله حدود ۳۰ درصد از محصولات زراعی و باغی کشور در نتیجه عدم رعایت شرایط صحیح نگهداری و انبارداری در اثر فساد میکروبی و آلودگی کپکی به صورت ضایعات از دست می روند که خسارت های اقتصادی به دنبال خواهد داشت و به نوبه خود می تواند سبب آلودگی محیط زیست هم شود.
وی با اشاره به اینکه تغذیه دام و طیور با غلات آلوده به سموم میکروبی مانند توکسین های قارچی منجر به ظهور این سموم در گوشت، شیر و تخم مرغ مصرفی توسط انسان شده و زمینه ایجاد انواع بیماری های صعب العلاج مانند سرطان در افراد را فراهم می آورد، تصریح کرد: از طرفی در حوزه صادرات مواد غذایی نیز، آلودگی مواد غذایی به سموم و آلاینده های شیمیایی و غیره می تواند ضررهای اقتصادی بسیاری را به کشور تحمیل کند و همینطور موجبات بی اعتمادی سایر کشورها را نسبت به ایمنی محصولات غذایی مختلف کشورمان فراهم آورد و زمینه رشد اقتصادی در این مورد را برای کشورهای رقیب مهیا کند.
شهرام پور خاطرنشان کرد: با عنایت به این که علم بشر همواره درحال رشد وگسترش است، بطور قطع وضعیت آگاهی مردم کشور ما هم نسبت به سالهای دور گذشته در زمینه سلامت و ایمنی موادغذایی با رشد خوبی همراه بوده و امروزه خیلی از افراد به جنبه های سلامت بخش بودن موادغذایی مصرفی خود اهمیت می دهند که این مورد تولید کنندگان و شرکتهای دانش بنیان را به سمت تولید محصولات غذایی سلامت محور ترغیب کرده است. با این وجود هنوز هم عده ای به علت عدم آگاهی و یا مسائل اقتصادی مبادرت به خرید موادغذایی ارزانقیمت بی نام و نشان به صورت فله می کنند که احتمال آلودگی میکروبی و شیمیایی در آنها بالا است.
وی با تکیه بر این که عدم آگاهی مردم و تصور اشتباه آنها سبب شده که موادغذایی خانگی و سنتی که نظارتی بر شیوه تولید آنها نیست را سالم تر نسبت به محصولات غذایی ساخته شده در کارخانه ها تشخیص دهند و اظهار نمود: این در شرایطی است که امروزه به علت بهره گیری از خطوط تولید نیمه خودکار یا تمام خودکار در خلال تولید خیلی از موادغذایی در کارخانه، دخالت دست به حداقل رسیده است که خود به ارتقای سطح بهداشت و سلامت محصول نهایی کمک شایانی کرده است، بعلاوه استفاده از فناوری های پیشرفته مانند ماشین بینایی احتمال وجود اجسام خارجی و آلودگی هایی از این دست را در موادغذایی بسیار کاهش داده است.
اقدامات مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی در زمینه ایمنی غذایی
عضو هیأت علمی مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی این مؤسسه را بعنوان مرجع علمی معتبر تحت نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دانست که به واسطه بهره گیری از اعضای هیئت علمی متخصص و کارشناسان مجرب توانسته اقدامات ارزشمندی در زمینه ایمنی و سلامت موادغذایی عرضه نماید که از آن جمله میتوان به همکاری و عرضه مشاوره های تخصصی به صنعت غذا جهت شناسایی نقاط بحرانی و خطرآفرین در خطوط تولید و رفع نقصها شیمیایی و میکروبی و فرمولاسیون موادغذایی سلامت محور اشاره نمود.
وی افزود: علاوه بر این، طرح های پژوهشی مختلفی در مورد ایمنی غذایی از ابتدا تابحال در حال انجام می باشد که دستاوردهای خوبی را به دنبال داشته است. بعنوان مثال میتوان به طراحی روش های سریع پایش و کاهش سموم و آلاینده های شیمیایی در آب و موادغذایی مانند بیوسنسورها، باندرها و شناساگرهای فساد و تازگی موادغذایی اشاره نمود.
شهرام پور، استفاده از نگهدارنده های زیستی به جای نگهدارنده های شیمیایی در موادغذایی، استخراج و پایدارسازی رنگدانه های طبیعی و ترکیبات مؤثره گیاهی، تولید فیلمها و بسته بندی های فعال ضدمیکروبی برپایه بیوپلیمرهای زیست تخریب پذیر را از دیگر اقدامات این مجموعه ذکر کرد و افزود: همینطور طراحی و تولید محصولات غذایی فراسودمند (سلامتی بخش) و محصولات غذایی برای بیماران خاص از دیگر پژوهش های پرارزش در این عرصه به شمار می روند.
به اعتقاد وی، لازمه داشتن جامعه سالم، رعایت ایمنی غذایی هم از سمت تولیدکنندگان و هم از سمت مصرف کنندگان است و اظهار امیدواری کرد که با همکاری مسؤلان، دستگاههای نظارتی و تولیدکنندگان، محصولات غذایی ایمن با ارزش تغذیه ای بالا با قیمت مناسب در دسترس عموم مردم جامعه قرار گیرد و همینطور با افزایش آگاهی بخشی به مردم در مورد نحوه انتخاب موادغذایی سالم و رعایت اصول ایمنی در حین نگهداری و پخت و آماده سازی موادغذایی در منزل شاهد جامعه ای سالم، پویا و موفق در تمام عرصه ها باشیم.

1401/09/30

13:00:04

5.0 / 5

1166

تگهای خبر: استاندارد , اقتصاد , بازار , بسته بندی

این مطلب نیوباکس را پسندیدید؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۶ بعلاوه ۳